Autyzm
Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwojowym, dotyka wszystkich obszarów rozwojowych, m.in. takich jak mowa, emocjonalność, kontakty społeczne oraz rozwój umysłowy. Zdarza się, że autyzmowi towarzyszy upośledzenie umysłowe. Większość obecnych badań sugeruje, że przyczyną tego zaburzenia są czynniki biologiczne, dlatego autyzm jest tak trudny i bolesny.
Objawy
Dzieci autystyczne mają problem z nawiązaniem normalnego kontaktu z otoczeniem, na przytulenie często reagują nerwowo, czemu może towarzyszyć pisk lub wyrywanie się. Pozostają niewzruszone na różne próby przebicia się do ich wewnętrznego świata, może to sprawiać wrażenie, że są niezdolne do nawiązania jakiejkolwiek więzi. Dzieci dotknięte autyzmem sprawiają wrażenie "zamrożonych" w swoim świecie, który jest bardzo trudny do zrozumienia dla otoczenia. Charakterystyczne dla autyzmu są trudności w kontakcie, swego rodzaju sztywność, reakcje dzieci na gesty w ich stronę są nieadekwatne.
Niejednokrotnie rodzice muszą pogodzić się z tym, że nie dostają od swojego dziecka całusa w policzek czy odpowiedzi na ich uśmiech. Uszkodzeniem objęty też zostaje obszar mowy do tego stopnia, że dzieci te cierpią albo na jakieś konkretne zaburzenia mowy typu echolalie albo występuje całkowity brak mowy. Zdarzają się również różne gesty czy czynności, które są przez dzieci sukcesywnie powtarzane, np. trzepotanie rękami albo układanie klocków według jednego wzoru. Autyzm powoduje swego rodzaju "wrodzoną niezdolność odpowiadania rodzicom, podczas kiedy ci są wystarczająco dobrzy" (artykuł Mahler i Hamilton).
Świat dziecka autystycznego
Dzieci autystyczne odbierają świat w specyficzny dla siebie sposób, ich percepcja jest bardzo wyczulona, do tego stopnia, że potrafią reagować z dużą wybiórczością na różne bodźce płynące z otoczenia, np. lękiem nawet na delikatny dotyk, a brakiem reakcji na bardzo głośny dźwięk. Do dobrego funkcjonowania potrzebują dużej stałości wszystkiego wokół siebie. Wszystko co powtarzalne jest dla nich synonimem bezpieczeństwa. Odstępstwo od przyzwyczajeń powoduje totalne zachwianie równowagi i rozpacz dziecka. Wydaje sie, że dzieciom autystycznym łatwiej jest funkcjonować w świecie bezobiektualnym, czyli bez prawdziwych i realnych relacji z innymi.
Leczenie autyzmu
W psychoterapii analitycznej terapeuta koncentruje się na próbie nawiązaniu relacji, czyli na najtrudniejszym obszarze pracy z dzieckiem, co poprawia jakości funkcjonowania dziecka w realnym świecie.