Tiki
Tiki - różnego rodzaju grymasy czy mruganie - są swoistą, mimowolną reakcją, znajdującą się poza możliwościami kontroli ze strony dziecka. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób (ICD – 10) określa tik, jako "nie poddający się działaniu woli, nagły, szybki, nawracający, nierytmiczny, stereotypowy ruch lub wokalizacja. Tiki cechuje nagły początek, nie służą żadnemu celowi, zazwyczaj zanikają we śnie. Pacjent nie może się oprzeć tikom, choć może je opanować na pewien okres czasu." ("Psychiatria dzieci i młodzieży", Irena Namysłowska). Rodzic, który obserwuje dziecko doświadczające tików, może mieć wrażenie powtarzającego się "wyładowania" napięcia nagromadzonego w wewnętrznym świecie dziecka.
Psychoanalityczne rozumienie tików
Tiki można rozumieć jako objaw, którego celem jest zniwelowanie narastającego w dziecku napięcia. Będzie to więc objaw nerwicy ruchowej.
Jak w każdej nerwicy objaw służy do poradzenia sobie z rodzącym się nieświadomym lękiem. Tiki są więc sygnałem wysyłanym do świata, który komunikuje o wzmożonym napięciu, bądź lęku, przeżywanym przez dziecko.
Kendall pisze, że "Występowanie tików może zaostrzać się pod wpływem stresu, a zmniejszać się podczas absorbującej aktywności (takiej jak czytanie) i ustępować podczas snu" ("Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji", Kendall).
Jednocześnie należy pamiętać, że jest to bardzo uciążliwe i dokuczliwe zaburzenie, narażające dziecko na nieprzychlność ze strony otoczenia, co w konsekwencji może powodować budowanie niekorzystnego obrazu samego siebie.
Rodzaje tików
Wedłud klasyfikacji ICD-10 wyróżniamy następujące rodzaje tików: tiki przejściowe, przewlekłe oraz chorobę tikową - zespół Gillesa de la Tourette’a. Tiki przejściowe są charakterystyczna dla wieku przedszkolnego.
Leczenie tików
Leczenie tików w terapii psychoanalitycznej polega na odszyfrowaniu nieświadomego kodu, jaki jest zawarty w tikach i dopuszczeniu jego znaczenia do świadomości dziecka, co prowadzi do wyleczenia.